Bir veri merkezinin performansı artık sadece bant genişliğiyle sınırlı biçimde ölçülmemektedir. Ağ trafiğinin geçtiği yollar, bağlantıların sürekliliği, gecikme oranları ve yönlendirme kalitesi de hizmet seviyesini etkileyen temel unsurlar arasındadır. Son kullanıcı memnuniyetine doğrudan yansıyan bu detaylar, veri merkezi altyapı seçimlerinde belirleyici birer kriter haline gelmiştir.
Peering Nedir? DE-CIX Neden Önemlidir?
Veri trafiğinin internet üzerinden daha verimli ve hızlı bir şekilde taşınabilmesi için “peering” adında özel bir yapı kullanılır. Peering, farklı ağların veya internet servis sağlayıcılarının birbirleriyle doğrudan bağlantı kurarak veri alışverişinde bulunması anlamına gelir. Bu alışverişin fiziksel olarak gerçekleştiği yerler ise Internet Exchange Point (IXP) olarak adlandırılır.
Dünyanın önde gelen internet değişim platformlarından biri olan DE-CIX, Almanya merkezlidir ve İstanbul’da da aktif hizmet sunmaktadır. Türkiye’deki veri merkezleri için bu platform, hem iç hem de dış trafik akışının kontrolünde önemli bir rol üstlenir. Özellikle operatör bağımsız veri merkezleri, DE-CIX ile gerçekleştirdikleri peering bağlantıları sayesinde daha düşük gecikme süreleri, daha kararlı bağlantı yapısı ve maliyet avantajı elde eder.
DE-CIX Üzerinden Peering Nasıl Yapılır?
DE-CIX üzerinden peering bağlantısı kurmak, aşağıdaki teknik adımları içerir:
- Öncelikle, veri merkezinin DE-CIX platformuna fiziksel olarak bağlanması gerekir; bu genellikle metro ethernet ya da cross-connect ile gerçekleştirilir.
- Peering yapılacak kurumun ASN numarasına ve kendine ait IP bloklarına sahip olması gerekir; bu bilgiler BGP temelli yönlendirme için gereklidir.
- Daha sonra DE-CIX tarafında bir BGP oturumu başlatılır; bu oturum, yönlendiricilerin birbirine rota bilgisini aktarmasını sağlar.
- Routing politikalarının belirlenmesiyle alınacak rotalar, trafik yönlendirme tercihleri, prefix listeleri ve local preference ayarları yapılır.
- Son adımda ise peering trafiği düzenli olarak izlenir; gecikme, jitter ve trafik hacmi gibi istatistikler analiz edilerek performans gerekirse yeniden optimize edilir.
Transit Trafiğe Kıyasla Daha Düşük Gecikme
DE-CIX üzerinden gerçekleştirilen doğrudan peering, standart transit hatlara oranla daha kısa ve sabit rota seçenekleri sunar. Çünkü peering yöntemi, verilerin ortak bir noktada doğrudan buluşmasını sağlar ve bu da yönlendirme döngülerini ve gecikmeleri en aza indirir.
Daha Az Paket Kaybı, Daha Stabil Trafik
Peering yapıları, genellikle daha az tıkanıklık barındıran, daha kısa ve doğrudan yönlendirilmiş rotalar sunar. Bu yapı, ağ trafiği açısından daha kararlı bir ortam yaratır. Transit sağlayıcılar üzerinden geçen veriler ise çok sayıda yönlendirme katmanından geçtiği için gecikmelere, jitter’a ve özellikle paket kayıplarına sebep olabilir.
DE-CIX gibi büyük internet değişim merkezleri, doğrudan eşleştirilmiş ASN arasında geniş bant üzerinden trafik paylaşımı yapılmasına olanak sağlar. Bu durum TCP protokolünde yeniden gönderimleri azaltır; UDP protokolü kullanan uygulamalarda ise ses ve video kalitesindeki kopmaları minimuma indirir.
📌 Kimin İşine Yarar?
Online oyunlar, VoIP görüşmeleri ve canlı yayın servisleri gibi gecikmeye duyarlı uygulamalar, DE-CIX peering altyapısı sayesinde daha kararlı bağlantılar ve daha yüksek hizmet kalitesi elde eder.
Daha Düşük Maliyet ve Kota Bağımsızlığı
Transit sağlayıcılar, genellikle veri merkezlerine sağladıkları çıkışlar üzerinden gigabayt başına ücretlendirme yapar. Bu, yüksek hacimli trafiği olan servis sağlayıcılar için ciddi maliyetler doğurabilir. DE-CIX gibi peering platformları ise farklı mantıkla çalışır: aynı platformda yer alan diğer ağlarla ücretsiz ya da sabit ücret karşılığında doğrudan bağlantı sağlanır.
Bu yapı sayesinde büyük CDN’ler (, Akamai, Google CDN) ile doğrudan peering yapan veri merkezleri, hem kendi bağlantı maliyetlerini düşürür hem de müşteri tarafında bant genişliği kotasına takılmadan hizmet sunabilir.
Operatör Bağımsız Yapılarda BGP Kontrolü
Operatör bağımlı veri merkezlerinde yönlendirme politikaları genellikle sağlayıcının kontrolündedir. Ancak DE-CIX üzerinden peering yapan, çoklu ISP kullanan veri merkezlerinde BGP kontrolü tamamen işletmenin elindedir. Bu sayede hangi rotadan hangi trafiğin yönleneceği, hangi önceliklerle dağıtılacağı daha esnek şekilde yönetilir.
Bu da sadece performans değil; aynı zamanda DDoS gibi saldırılara karşı daha hızlı route blackhole uygulamaları, coğrafi rota optimizasyonu, ve müşteri özelinde network mühendisliği anlamına gelir.
Operatör Altyapısı ile Yerel Bağlantı Yönetimi
DE-CIX İstanbul gibi yerel IX noktalarının en büyük avantajı, Türkiye’deki servis sağlayıcılar arasında doğrudan trafik alışverişi imkânı sunmasıdır. Bu, özellikle KVKK (Kişisel Verilerin Korunması Kanunu) uyumluluğu açısından önemlidir. Yani yurtiçinde başlayan trafik, yurtdışına çıkmadan çözülebilir.
Böylece kullanıcıların veri güvenliği artar, aynı zamanda veri yollarının izlenebilirliği ve şeffaflığı da sağlanır. Peering ilişkileri Looking Glass araçları, bgp.he.net gibi platformlarla şeffafça izlenebilir.
Türkiye’de DE-CIX’e Bağlı Veri Merkezleri
Türkiye’de yerel peering bağlantılarına sahip ve DE-CIX İstanbul’a doğrudan erişimi bulunan bazı önde gelen veri merkezleri şunlardır:
PenDC – Bursa
PenDC, DE-CIX İstanbul’a doğrudan bağlantısı sayesinde trafiği mümkün olan en kısa rotadan yönlendirebilen operatör bağımsız bir veri merkezidir. Cogent, Turkcell, RETN, GıbırNet, TTI ve Türk Telekom gibi çok sayıda uplink’i aynı anda kullanarak multi-homing yapısında yedeklilik ve esneklik sunar. Özellikle KVKK’ya uyumlu çözümler sunmak isteyen kurumsal müşteriler için yerel trafik yönlendirmesi büyük avantaj sağlar. BGP kontrolünün doğrudan işletme tarafından yapılabilmesi, müşteri trafiğinin hangi rotadan çıkacağını dinamik şekilde belirlemeye imkân tanır.
Radore – İstanbul
Radore, İstanbul’un merkezindeki veri merkeziyle DE-CIX altyapısına yakın konum avantajını iyi değerlendiren sağlayıcılardan biridir. Yüksek hızlı fiber altyapısı, yedekli omurgası ve güçlü IX bağlantıları sayesinde, yurtiçinde başlayan trafiği yerel olarak çözümler. Ayrıca DDoS ataklarına karşı geliştirilmiş yönlendirme ve blackhole altyapısı ile kurumlara güvenli trafik imkânı sunar.
Vodafone – İstanbul
Vodafone’un İstanbul veri merkezi, DE-CIX üzerinden doğrudan peering bağlantılarıyla çalışır. Kurumsal seviyede yüksek bant genişliği, düşük gecikme ve kesintisiz bağlantı (uptime) garantisi sunar. Çoklu taşıyıcı altyapısı ve yedekli sistemleriyle, hem kritik uygulamalar için güvenli trafik hem de KVKK uyumlu yerel yönlendirme sağlar.
Equinix IL2 – İstanbul
Equinix IL2, DE-CIX İstanbul’un en stratejik peering lokasyonlarından biridir. Türkiye’deki servis sağlayıcılarla ve global ağlarla doğrudan trafik alışverişi yapılabilir. N+1 yedekli enerji altyapısı, gelişmiş fiziksel güvenlik önlemleri ve carrier diversity destekli fiber bağlantılar sunar. Ayrıca Equinix Fabric aracılığıyla AWS, Azure ve Google Cloud gibi platformlara özel bağlantılar mümkündür.
Peering, internetin gözle görünmeyen ama hizmet kalitesini derinden etkileyen bileşenlerinden biridir. DE-CIX gibi platformlar üzerinden yapılan doğrudan bağlantılar, sadece daha iyi performans sunmaz; aynı zamanda maliyet, veri güvenliği ve yönetimsel esneklik açısından da ciddi farklar yaratır. DE-CIX’e entegre çalışan operatör bağımsız veri merkezleri, internet trafiğini optimize ederken müşterilerine düşük gecikme, yüksek hız ve daha güvenli bir altyapı sunma şansı yakalar.