Azure Virtual Desktop (AVD) altyapısı, Microsoft tarafından desteklenen sanal masaüstü çözümleri arasında en yaygın kullanılan platformlardan biridir. Ancak güncel yapı itibarıyla AVD yalnızca Windows istemci işletim sistemleriyle (Windows 10 ve Windows 11) doğrudan uyumludur. Linux tabanlı bir masaüstü oturumu, AVD ile doğrudan sunulamamaktadır. Bununla birlikte, Linux ortamına ihtiyaç duyan kullanıcılar için bir alternatif çözüm bulunmaktadır: Windows Subsystem for Linux (WSL). Bu sayede, doğrudan Windows üzerinde Linux dağıtımları çalıştırılabilir ve komut satırı üzerinden ls, cd, rm gibi temel Linux komutları etkin şekilde kullanılabilir.
Geliştiriciler ve sistem yöneticileri için bir diğer esnek çözüm ise, tam kök erişimi ve bağımsız kaynak kullanımı sağlayan VDS (Virtual Dedicated Server) altyapılarıdır. VDS, özellikle WSL ile sınırlı olan donanım erişimi ve sanal aygıt desteğini aşmak isteyen kullanıcılar için ideal bir ortam sunar. Bu iki yapı bir arada değerlendirildiğinde, hem yerel test hem de uzak sunucu tabanlı üretim sistemleri için hibrit bir çözüm elde edilebilir.
WSL Nedir?
Windows Subsystem for Linux (WSL), Microsoft’un Windows işletim sistemi içerisinde Linux çekirdeğini doğrudan çalıştırabilmesini sağlayan teknolojisidir. Fiziksel bir sanal makine kurmaya gerek kalmadan Linux sistemleri Windows üzerinde kolaylıkla çalıştırılabilir. Plesk Windows paneli yöneticileri, WSL ile hem Linux hem de Windows komutlarını tek bir sistem üzerinden kullanabilir. Bu yapı, yönetim esnekliği kazandırırken platformlar arası geçişi de kolaylaştırır.
Ubuntu, Debian, Kali gibi dağıtımlar WSL aracılığıyla desteklenmektedir.
*Komut satırı temelli birçok uygulama (örneğin: Vim, Emacs, Tmux), programlama dilleri (Python, Node.js, Go, Rust vb.) ve çeşitli sunucu servisleri (Apache, MySQL, PostgreSQL, SSHD) bu yapı altında çalıştırılabilir.
AVD Ortamında WSL Kullanım Gereksinimleri
AVD üzerinde WSL kullanabilmek için aşağıdaki teknik koşullar sağlanmalıdır:
- İşletim Sistemi Sürümü: Windows 10 sürüm 2004 veya üzeri (Build 19041+), ya da Windows 11
- Güvenlik Ayarı: Sanal masaüstü kurulumu sırasında “Security Type” değeri “Standard” olarak seçilmelidir. Aksi takdirde sanallaştırma özelliği devre dışı olabilir.
- Host Pool Türü: Hem “Personal” hem de “Pooled” host pool yapılarında WSL kullanılabilir.
- Sanallaştırma Desteği: Görev Yöneticisi üzerinden sanallaştırma desteğinin açık olduğu doğrulanmalıdır.
Kurulum Adımları
Azure VDI Cihazına Uzaktan Erişim
Azure portalına erişim sağlayarak, oluşturulmuş VDI (Virtual Desktop Infrastructure) cihazını seçelim ve uzak masaüstü bağlantısını başlatalım.
Oturum Açma
RDP bağlantısı aracılığıyla, tanımlanmış kullanıcı adı ve parola ile giriş yaparak oturumu başlatalım. Masaüstü arayüzü yüklenene kadar bağlantının sağlandığından emin olalım.
Kullanıcı bilgileri ile giriş yaparak masaüstü oturumunuzu başlatın.
Sanallaştırma Özelliği Kontrolü
Görev Yöneticisi (Task Manager) üzerinden “Performans” sekmesine geçerek “Virtualization” alanında “Enabled” yazdığını kontrol edelim. WSL 2 kurulumunun başarılı olabilmesi için sanallaştırma desteğinin aktif olması gerektiğini unutmayalım.
PowerShell Yönetici Olarak Açılıyor
Başlat menüsünde PowerShell aramasını yapalım, çıkan sonuca sağ tıklayarak “Yönetici olarak çalıştır” seçeneğini kullanalım. Terminali yönetici haklarıyla açarak ilerleyelim.
WSL Kurulumunun Başlatılması
Açılan PowerShell ekranına aşağıdaki komutu yazalım ve çalıştırarak WSL bileşenlerinin kurulumunu başlatalım. Bu komut, sistem üzerinde gerekli yapılandırmayı otomatik olarak gerçekleştirecektir. Eğer WSL önceden etkinleştirilmişse, bu komut mevcut yapılandırmayı güncelleyecektir. İşlemin ilerlemesini takip edelim.
wsl --install
Gerekli Dosyaların İndirilmesi
Komut çalıştırıldıktan sonra, sistem varsayılan Linux dağıtımını (örneğin Ubuntu) internet üzerinden otomatik olarak indirmeye başlayacaktır. Bu sürecin tamamlanması bağlantı hızına göre birkaç dakika sürebileceğinden sabırla bekleyelim.
Kurulum Süreci
Gerekli paketler indirildikten sonra sistem, dağıtım kurulumuna otomatik olarak geçecektir. Herhangi bir manuel işlem yapmadan kurulumu arka planda tamamlamasını bekleyelim.
Kullanıcı Hesabı Tanımlama
Kurulum başarıyla tamamlandığında terminal ekranı sizden bir kullanıcı adı tanımlamanızı isteyecektir. Bu kullanıcı, Linux ortamında root dışı işlemleri gerçekleştirmek için kullanılacaktır. İlgili bilgileri girerek hesabı oluşturalım.
Hesap Oluşturma ve Şifre Onayı
Tanımlanan kullanıcı için güvenli bir şifre belirleyelim ve ardından sistemin sizden isteyeceği doğrulama adımını tamamlayarak kimlik tanımlamasını gerçekleştirelim.
WSL Sürüm Bilgisi Kontrolü
Kurulumun başarılı şekilde tamamlandığını teyit etmek ve sistemde hangi Linux dağıtımının yüklü olduğunu görmek için aşağıdaki komutu çalıştıralım:
wsl -l -v
Tüm adımları başarıyla tamamladıktan sonra Azure Virtual Desktop ortamında, WSL aracılığıyla Linux terminal deneyimini aktif hale getirmiş olalım. Azure Virtual Desktop, doğrudan bir Linux masaüstü hizmeti sunmasa da, WSL sayesinde Windows sanal masaüstü üzerinde Linux terminal ortamı oluşturmak mümkündür. Bu yapı, özellikle geliştiriciler, DevOps ekipleri ve Linux tabanlı araçlarla çalışan kullanıcılar için büyük bir esneklik sağlar.
Sık Sorulan Sorular Ve Çözümleri
AVD üzerinde tam anlamıyla bir Linux masaüstü oturumu yayınlamak mümkün mü?
Hayır. Azure Virtual Desktop, yalnızca Windows tabanlı istemci işletim sistemlerini (Windows 10/11) desteklemektedir. Doğrudan Linux masaüstü dağıtımı (örneğin GNOME veya KDE oturumu) sunulamaz. Ancak WSL 2 aracılığıyla, terminal düzeyinde Linux ortamı kurulabilir ve kullanılabilir.
WSL kurulumu sırasında “WSL 2 requires an update to its kernel component” hatası alıyorum. Ne yapmalıyım?
Bu hata, sisteminizde WSL 2 için gerekli olan Linux çekirdek güncelleme paketinin eksik olduğunu gösterir. Aşağıdaki adımları izleyerek çözüm sağlayabilirsiniz:
- Aşağıdaki bağlantıdan resmi kernel güncelleyiciyi indirin:
https://aka.ms/wsl2kernel - Güncelleyiciyi çalıştırdıktan sonra sistemi yeniden başlatın.
- Ardından
wsl --set-default-version 2komutunu çalıştırarak WSL 2’yi varsayılan sürüm haline getirin.
WSL kurulu olmasına rağmen wsl --install komutu çalışmıyor. Neden olabilir?
Eğer sisteminizde daha önce WSL 1 manuel olarak kurulmuşsa, --install parametresi tanınmayabilir. Alternatif olarak şu adımları izleyerek WSL 2’ye manuel geçiş yapılabilir:
dism.exe /online /enable-feature /featurename:Microsoft-Windows-Subsystem-Linux /all /norestart
dism.exe /online /enable-feature /featurename:VirtualMachinePlatform /all /norestart
Yukarıdaki komutlar uygulandıktan sonra sistem yeniden başlatılmalı ve ardından dağıtım kurulmalıdır.
WSL ortamında Azure CLI komutları çalışır mı?
Evet. Azure CLI WSL içerisinde tam uyumlu şekilde çalışır. curl -sL https://aka.ms/InstallAzureCLIDeb | sudo bash komutuyla kurulum yapabilir, ardından az login komutuyla oturum açabilirsiniz.